Đồ án Quy hoạch chung Xây dựng Thủ đô Hà Nội vừa được yêu cầu tiếp tục
chỉnh sửa và hoàn thiện sau khi có kiến nghị chính thức của các nhà khoa
học gửi Bộ Chính trị.
Trong số các kiến nghị mới đây của các tổ chức chính
trị-xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, và của các nhà khoa học, đáng
chú ý, có kiến nghị của Liên hiệp các Hội Khoa học&Kỹ thuật Việt Nam
(VUSTA) gửi Bộ Chính trị ngày 10-3-2011.
Trước đó, ngày 4-11-2010, VUSTA có gửi một kiến nghị
không chính thức lên Văn phòng Ban Bí thư T.Ư Đảng. Các kiến nghị mới
nhất là gì? PGS-TS Hồ Uy Liêm, Phó Chủ tịch Thường trực VUSTA, một trong
những người chủ trì dự thảo văn bản chính thức gửi Bộ Chính trị có cuộc
trao đổi với phóng viên.
Thưa ông, đánh giá tổng quát của VUSTA về phiên bản Đồ án Hà Nội mới nhất là gì?
Trước hết, phải khẳng định Đồ án Hà Nội là một công
trình lớn, phức tạp liên quan đến nhiều lĩnh vực. Trong một thời gian
ngắn, dưới sự chủ trì của Bộ Xây dựng cùng các cơ quan hữu quan, đã hoàn
thành cơ bản một khối lượng lớn công việc và đáp ứng những yêu cầu,
nhiệm vụ Thủ tướng giao.
Quy hoạch Hà Nội được đông đảo người dân quan tâm
Đồ án tiếp tục thể hiện được những định hướng quy
hoạch, phát triển đô thị để Thủ đô Hà Nội trở thành thành phố xanh – văn
minh – văn hiến - hiện đại.
Tuy nhiên, phiên bản mới nhất của Đồ án vẫn còn nhiều
bất cập, vẫn chưa phù hợp và thiếu tính khả thi. Việc cấp trên yêu cầu
tiếp tục nghiên cứu là cần thiết nhằm tránh những hậu quả không đáng có.
Vẫn đề xuất dự trữ Ba Vì, không hợp lý
Bất cập lớn nhất vẫn chưa giải quyết được trong Đồ án là gì?
Ai cũng biết, Hà Nội hiện mới đang xây dựng Quy hoạch
Tổng thể Phát triển Kinh tế - Xã hội Thủ đô đến năm 2020 tầm nhìn 2030.
Còn Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 vẫn chưa có. Các quy hoạch ngành
đã có nhưng đang được điều chỉnh sau khi sáp nhập vào Hà Nội toàn bộ Hà
Tây và một số địa phương thuộc tỉnh Vĩnh Phúc và Hòa Bình.
Nói Đồ án được lập vẫn thiếu các căn cứ khoa học là vì
thế; vẫn thiếu từ các dự báo phát triển kinh tế, công nghiệp, nông
nghiệp, dịch vụ đến dự báo phát triển xã hội về phát triển dân số, giáo
dục, y tế, thể thao.
Từ đó dẫn đến định hướng phát triển, quy mô, tính chất
về các đô thị vệ tinh, các khu công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, hạ
tầng cơ sở, hạ tầng xã hội, vẫn thiếu tính thuyết phục, thiếu khả thi và
không có tính bền vững.
Khu đất Ba Vì chắc không còn là trung tâm hành chính quốc gia như ban đầu?
Đúng vậy. Tuy nhiên, Đồ án sửa đổi vẫn đề xuất giữ đất
Ba Vì làm quỹ dự trữ. Như thế là không hợp lý. VUSTA cho rằng, từ nay
đến năm 2020, các bộ ngành đã ổn định; mặt khác, với chính phủ điện tử
chắc chắn chức năng quản lý nhà nước sẽ được cải thiện nhiều so với hiện
nay. Ba Vì là khu sinh thái lớn, cần phải gìn giữ, bảo vệ. Không nên
dành quỹ đất ở đây cho việc xây dựng.
Trung tâm hành chính của Thành phố Hà Nội thì sao, có được giữ nguyên vị trí?
Rất tiếc là vẫn giữ nguyên vị trí hiện nay. Hiện trạng
trụ sở của các cơ quan như Thành ủy, UBND, HĐND, các sở nói chung đã
rất xuống cấp, không đồng bộ, chật chội, không xứng tầm với cơ quan đầu
não của Thủ đô.
Nếu vậy dời đi đâu thì hợp lý?
Chúng tôi kiến nghị nghiên cứu chỉnh trang đồng bộ,
điều chỉnh quy hoạch đã có để khu vực Hồ Gươm xứng đáng là khu trung tâm
hành chính, chính trị và lễ hội của thành phố, ví dụ, đoạn từ trụ sở
UBND TP đến Sở Văn hóa Thể thao&Du lịch Hà Nội. Một số sở khác cải
tạo, nâng cấp.
Số còn lại xây mới tại khu vực mới ở phía tây Hồ Tây.
Khu tây Hồ Tây là yếu địa quốc gia cần được quản lý chặt chẽ, kế thừa ưu
điểm của các đồ án quy hoạch đã nghiên cứu, tránh tình trạng giao trắng
cho người nước ngoài tự quyết các chức năng nhiệm vụ vì bất cứ lý do
gì.
Vùng lõi Hà Nội thế nào, chưa rõ
Định hướng phát triển nhà ở có gì mới không, thưa ông?
Đây là định hướng phát triển quan trọng nhất ảnh hưởng
trực tiếp đến đời sống nhân dân. Tuy nhiên, Đồ án vẫn thiếu ba định
hướng quan trọng.
Thứ nhất, vẫn thiếu định hướng cải tạo, chỉnh trang đô
thị, nhất là ở các vùng ven đô, các làng xóm trong lòng nội đô, các khu
ngõ ngách, phường làng, với dân số hơn 40% dân đô thị, các khu nhà liền
kề xây dựng lộn xộn.
Định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 bộ mặt
đô thị, tổ chức không gian khu vực lõi Hà Nội thay đổi như thế nào, vẫn
chưa được phản ánh trong quy hoạch, nhất là các không gian cao tầng.
Thứ hai, vẫn thiếu định hướng phát triển các điểm dân
cư nông thôn hiện được xây dựng tự phát, rất lộn xộn. Vẫn chưa định
hướng được các điểm dân cư ở nông thôn vào năm 2030, 2050 sẽ như thế
nào…
Thứ ba, định hướng cải tạo các chung cư của Hà Nội vẫn
sơ sài, thiếu các chỉ tiêu cơ bản, vẫn không có tính thuyết phục và
không khả thi khi đưa ra quy định về các khu chung cư và các khu nhà ở
đã xây dựng.
8.000 ha cho bảy khu công nghiệp, quá lớn
Thế còn định hướng phát triển công nghiệp? Đồ án cũ cho thấy Hà Nội sẽ thành nơi hầu như lĩnh vực công nghiệp gì cũng có.
Hà Nội là nơi có nhiều nhà khoa học, vì vậy, cần tập
trung phát triển công nghệ cao những ngành cần nhiều chất xám. Còn các
ngành công nghiệp khác như may mặc, da giày nên dành cho các tỉnh trung
du, miền núi như Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên, Hòa Bình.
Định hướng vẫn sử dụng đến 8.000 ha cho bảy khu công
nghiệp mới là quá lớn, vừa xâm phạm đến đất nông nghiệp, làm mất an ninh
lương thực, vừa làm tăng mật độ dân số cơ học chất lượng không cao vào
Thủ đô. Ví dụ, có nên xây dựng khu công nghiệp Thường Tín – Phú Xuyên
không khi chỗ đó là vùng trũng; hơn nữa, bên cạnh nó lại đã có khu công
nghiệp của tỉnh Hà Nam?
Về đường Hồ Tây-Ba Vì, có tiếp tục được đề xuất không?
Vẫn được đề xuất và vẫn thiếu căn cứ khoa học, nhất là
khi chúng ta đang tập trung đầu tư xây dựng Đại lộ Thăng Long, đường
mới tây Thăng Long, đường sắt Láng - Hòa Lạc, nâng cấp đường 32. Ngoài
ra, dự báo tăng dân số của đô thị vệ tinh Hòa Lạc, Sơn Tây lên đến gần
một triệu người là không có cơ sở.
Vì lẽ đó, việc tiếp tục đặt vấn đề xây dựng đường Hồ
Tây-Ba Vì đến trung tâm hành chính quốc gia tương lai nay không còn lí
do tồn tại nữa. Đấy là chưa nói đến lãng phí đất đai, không phù hợp với
tổ chức giao thông và cảnh quan đô thị.
Vậy VUSTA kiến nghị những gì?
Cần tập trung các giải pháp phát triển giao thông lõi
trung tâm Thủ đô Hà Nội để chống ùn tắc giao thông gây lãng phí rất lớn
như làm đường trên cao, dưới mặt đất, cầu vượt, v.v...
Về tổng thể, chúng tôi chính thức kiến nghị lên Bộ
Chính trị hai điểm. Một, chưa nên thông qua Đồ án; cần hoàn chỉnh, bổ
sung lấy ý kiến thống nhất để trình duyệt. Hai, khi có đồ án chính thức,
đề nghị cho VUSTA tham gia với tư cách một trong các bên của phía Việt
Nam phản biện độc lập cho Đồ án. Hiện tại, vẫn chỉ có hai cơ quan phản
biện nước ngoài mà thôi.
Cám ơn ông.
(Theo tienphongonline) |