Theo kế hoạch, ngày 28/3, Ban Tổ chức cuộc thi kiến trúc hiệu quả năng lượng lần thứ nhất của Bộ Xây dựng sẽ tổ chức lễ trao giải cuộc thi “Kiến trúc hiệu quả năng lượng lần thứ nhất”.

Đây là cuộc thi lần đầu tiên được tổ chức dành riêng cho các công trình kiến trúc lớn, có diện tích sàn từ 2.500m2 trở lên được thiết kế, xây dựng theo xu hướng kiến trúc hướng tới việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Ban Tổ chức cho biết: Sau hơn một năm phát động cuộc thi đã chọn được 10 công trình đoạt giải, trong đó có 01 giải nhất, 02 giải nhì, 03 giải ba và 04 giải phụ. Đây đều là những công trình đạt điểm cao theo 05 tiêu chí là: Giải pháp thiết kế liên quan đến môi trường; Giải pháp thiết kế kiến trúc có hiệu quả và tiết kiệm; Giải pháp thiết kế kỹ thuật có hiệu quả và tiết kiệm; Điều kiện tiện nghi vi khí hậu và mức độ hài lòng; Sự thích ứng và khả năng phát triển.

Theo Ban giám khảo cuộc thi, trong quá trình chấm giải, một số công trình có giải pháp về kỹ thuật tốt như hệ thống điều hòa không khí, chiếu sáng và các thiết bị cơ điện… Song do tiêu chí cuộc thi nhấn mạnh đến khía cạnh thiết kế kiến trúc nhằm sử dụng năng lượng có hiệu quả nên một số công trình chỉ mạnh về giải pháp kỹ thuật đã không đoạt giải cao. Hầu hết các công trình đoạt giải cao là những khu resort, khu nghỉ mát cao cấp, có sự coi trọng, quan tâm và đầu tư đúng mức cho thiết kế kiến trúc, lựa chọn VLXD, lắp đặt trang thiết bị sử dụng năng lượng có hiệu suất cao và quản lý, vận hành công trình. Các giải pháp kiến trúc và kỹ thuật như tận dụng tối đa thông gió, chiếu sáng tự nhiên, sử dụng vật liệu truyền thống thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo là những giải pháp được nhiều công trình áp dụng. Các công trình đoạt giải cao cũng là các công trình quan tâm và thực hiện tốt việc quản lý năng lượng của công trình. Nội dung quản lý năng lượng của công trình bao gồm từ việc đào tạo, bố trí cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý năng lượng, xây dựng kế hoạch tiết kiệm năng lượng của công trình, xây dựng định mức sử dụng năng lượng cho các trang thiết bị, các khu vực chức năng của công trình. Việc kiểm toán năng lượng ở các công trình đoạt giải cũng được thực hiện thường xuyên nhằm đánh giá hiện trạng sử dụng năng lượng của công trình, phát hiện các khâu gây lãng phí năng lượng, đưa ra các giải pháp tiết kiệm năng lượng cho công trình. Đi đôi với việc đào tạo, tập huấn cho cán bộ, nhân viên của công trình về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, việc xây dựng nội quy, hướng dẫn, truyền thông, nâng cao nhận thức của các đối tượng sử dụng công trình như người thuê văn phòng, khách tham quan, lưu trú tại các resort, khu nghỉ mát, khách sạn, học sinh sinh viên trong các trường học cũng được nhiều chủ công trình chú trọng.

Trong số 30 hồ sơ công trình tham gia dự thi, các tòa nhà văn phòng, trụ sở cơ quan, trung tâm thương mại, khách sạn, trường học chiếm khoảng 50% nhưng ít có công trình đạt giải cao. Nguyên nhân là do việc thiết kế kiến trúc, vật liệu thi công xây dựng, đầu tư, lắp đặt trang thiết bị, quản lý năng lượng của các công trình này còn một số hạn chế so với các khách sạn, khu resort có mức đầu tư và trình độ quản lý cao hơn. Quá trình xem xét, chấm các hồ sơ dự thi cho thấy, khi so sánh cùng tiêu chí và thang điểm đánh giá thì các resort, khu nghỉ mát, văn phòng cao cấp sẽ chiếm ưu thế hơn các loại hình công trình văn phòng hạng trung, trụ sở cơ quan, trường học, trung tâm thương mại. Theo ông Nguyễn Công Thịnh - Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Bộ Xây dựng, thành viên Ban Tổ chức cuộc thi, để việc đánh giá, so sánh các hồ sơ dự thi được thuận lợi, trong các cuộc thi sau, nên nghiên cứu chia nhóm các công trình dự thi theo công năng sử dụng như resort, khách sạn, tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại, trụ sở cơ quan… mỗi nhóm công trình sẽ có thang điểm và tiêu chí riêng để đánh giá, phân loại.

Còn theo đánh giá của Ban Tổ chức, cuộc thi đã đem lại những hiệu quả tích cực. Cùng với các cuộc thi về tòa nhà hiệu quả năng lượng, mô hình quản lý năng lượng trong tòa nhà, kiến trúc xanh do các bộ, ngành và cơ quan khác tổ chức, việc tổ chức cuộc thi này sẽ thu hút sự quan tâm, khuyến khích động viên các đối tượng liên quan như chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, các nhà cung cấp thiết bị sử dụng năng lượng, người quản lý, vận hành và cả các đối tượng sử dụng công trình trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Dự kiến, sau cuộc thi này, Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu để tiếp tục tổ chức các cuộc thi về ý tưởng, đồ án thiết kế kiến trúc tiết kiệm năng lượng cho sinh viên các trường Đại học hay tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc tiết kiệm năng lượng đối với một công trình cụ thể dành cho các kiến trúc sư, các Cty tư vấn thiết kế kiến trúc chuyên nghiệp tham gia. Đây cũng là một nội dung mà Bộ Xây dựng được giao chủ trì thực hiện trong Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2012 - 2015 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.