1. Phân biệt tiền điện tử với tiền ảo và tiền công nghệ số

những khái niệm về cách kiếm tiền online (electronic money/e-money) hiện nay trên thế giới thường được hiểu ở phạm vi khá rộng. Tỉ dụ, ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) mô tả tiền điện tử là trị giá tiền tệ được lưu trữ trên một thiết bị điện tử được sử dụng phổ thông để thực hiện thương lượng thanh toán cho những đơn vị khác chẳng hề là đơn vị phát hành. Còn ngân hàng trả tiền quốc tế (BIS) định nghĩa tiền điện tử là giá trị được lưu trữ hoặc sản phẩm trả trước, trong ấy thông báo về khoản tiền hoặc giá trị khả dụng của khách hàng được lưu trữ trên một trang bị điện tử thuộc sở hữu của quý khách. Các khái niệm này khá phức tạp, có thể gây ra nhầm lẫn về nội hàm của tiền điện tử, khó phân biệt với tiền ảo, tiền kỹ thuật số và thậm chí là cả tiền di động (mobile money).



Xem thêm: hướng dẫn sử dụng mt4

Trong thực tế, tiền điện tử đã được xác định và phân biệt rõ ràng với các loại tiền khác duyệt y 4 đặc điểm chính. Trước nhất, tiền điện tử phải là tiền pháp định (legal tender). Theo đó, tiền điện tử có phần lớn 3 chức năng của tiền là dự trữ (store value), luận bàn (medium of exchange) và hạch toán (unit of account). Cùng lúc, tiền điện tử cũng luôn được bộc lộ dưới dạng trị giá của tiền pháp định của một quốc gia (thí dụ VND, đô la, SGD...). Không chỉ vậy, tiền điện tử cũng được ngân hàng Trung ương (NHTW) đảm bảo.

Thứ hai, tiền điện tử có thể do nhà băng phát hành hoặc cũng có thể do doanh nghiệp phi ngân hàng phát hành. Do đó, để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, các quốc gia luôn có quy định rất chặt chẽ đối với những công ty phát hành tiền điện tử. Đối với những ngân hàng, NHTW có hệ thống những quy định chặt chẽ về an toàn hoạt động, quản trị rủi ro, tỷ lệ dữ trữ đề xuất, bảo hiểm tiền gửi… Đối với các tổ chức phi nhà băng, NHTW có các quy định về cấp phép, về giám sát… và thường ngày phải thực hiện ký quỹ tại hệ thống nhà băng (tương ứng với số tiền phát hành với một tỷ lệ nhất định).

Thứ ba, tiền điện tử có công thức đảm bảo tiền tệ (monetary regimes) của NHTW. Theo đấy, tiền điện tử do các nhà băng phát hành sẽ được bảo đảm bằng tỷ lệ dữ trữ đề xuất tại NHTW, còn tiền điện tử do những công ty phi ngân hàng phát hành sẽ được đảm bảo bằng cơ chế ký quỹ tại hệ thống nhà băng (với một tỷ lệ ký quỹ nhất định). Thường nhật, tỷ lệ ký quỹ này sẽ cao hơn phổ thông so với tỷ lệ dự trữ đề nghị do những quy định an toàn ứng dụng đối với các tổ chức này thấp hơn nhiều so với nhà băng. Tỷ lệ ký quỹ tại một vài đất nước theo cách tiếp cận thận trọng ở mức 100%. Đây cũng là điểm dị biệt cốt lõi giữa tiền nhà băng (bank notes) với tiền điện tử (e-money).

Thứ tư, tiền điện tử chỉ được lưu trữ trong các sản phẩm điện tử gồm hai loại: (i) phần cứng (hard-ware based products) như thẻ chíp, điện thoại sáng tạo gắn chíp và (ii) dữ liệu dựa trên phần mềm (soft-ware based) như ví điện tử Paypal.

Xem thêm: đường ma là gì

Đối với tiền ảo (virtual currency), ECB định nghĩa như sau: “Đồng tiền ảo là một loại tiền phương pháp số ko chịu sự điều hành, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm (developers) thường song song là người kiểm soát hệ thống; được dùng và ưng ý thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất quyết”. Ví dụ, tiền ảo Pokecoins trong trò chơi Pokemon GO hoặc khoản tiền Facebook được dùng cho quảng bá hay những trò chơi trên app Facebook... Theo đó, có thể thấy tiền ảo và tiền điện tử rất không giống nhau. Tiền ảo chẳng phải là tiền pháp định nên không gắn với quyền mặc định được chuyển đổi sang tiền pháp định và được NHTW đảm bảo. Các đơn vị phát hành tiền ảo cũng không chịu sự quản lý, giám sát chặt chẽ của NHTW. Song song, khuôn khổ hoạt động của tiền ảo thường tương đối hẹp chỉ trong phạm một cùng đồng và sử dụng cho mục đích nhất định (thí dụ, game online). Kể cách khác, tiền ảo mang đa dạng đặc điểm của hàng hóa bàn luận hơn là một đồng tiền. Mặc dầu vậy, hiện nay tiền ảo đang từng thao tác lớn mạnh với loại tiền ảo có thể quy đổi (convertible virtual currency) nhưng chỉ gắn bổn phận của doanh nghiệp phát hành mà không gắn với phận sự của NHTW và khuôn khổ hoạt động cũng chỉ ở phạm vi một cùng đồng như nêu trên.

Còn tiền công nghệ số hay tiền mã hóa (crytocurrency): được cho ra bởi những thuật toán mã hóa phức tạp, được thương lượng, bàn luận hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay chưa chịu sự quản lý của bất kỳ tư nhân hay doanh nghiệp nào (trừ lúc được NHTW trực tiếp phát hành). Ví dụ điển hình của tiền kỹ thuật số là Bitcoin, Ethereum... Có thể xác định gốc của tiền mã hóa là tiền ảo nhưng đang vững mạnh để có rộng rãi đặc điểm của tiền điện tử như khả năng chuyển đổi thành tiền pháp định, khả năng thanh toán, còn khả năng tích trữ giá trị thì ít hơn (do luôn biến động nhiều)... Mặc dầu vậy, tiền công nghệ số vẫn còn khoảng cách rất xa để trở thành tiền điện tử với lý do quan yếu nhất là sự công nhận của NHTW tất cả các nước. Lúc NHTW các quốc gia không thừa nhận, đồng bạc kỹ thuật số sẽ không được bảo đảm và không có khả năng quy đổi ở khuôn khổ rộng như tiền điện tử. Hiện nay tiền kỹ thuật số đang được tăng trưởng theo hướng khai thác các lợi thế, Về ưu điểm của công nghệ chuỗi khối - blockchain (như giá cả giao dịch thấp, độ an toàn bảo mật cao, thuận lợi, mau chóng...) hơn là theo hướng sử dụng đồng tiền phương pháp số như 1 đồng bạc thực sự.

Một loại tiền khác cũng thường bị hiểu nhầm đấy là tiền di động (mobile money), nghĩ rằng tiền di động và tiền điện tử khác nhau. Tuy vậy, theo khái niệm của Hiệp hội thông tin di động toàn cầu (GSMA), Mobile money có thể được hiểu ngắn gọn là tiếp cận dịch vụ vốn đầu tư qua điện thoại di động. khái niệm này rộng và bao hàm phần lớn ý nghĩa của nhà sản xuất này, nhất là từ giác độ người tiêu dùng. Theo đó, với bản tính là tiền pháp định, tiền di động có thể hiểu là một dạng thức tiền điện tử do doanh nghiệp (thường là nhà mạng) cung cấp nhà sản xuất trung gian thanh toán phát hành và định danh quý khách phê duyệt cơ sở vật chất dữ liệu thuê bao di động. Dạng thức này chính là ví điện tử trên thuê bao di động, không cần liên kết với account ngân hàng. Tổ chức vốn đầu tư quốc tế (IFC) cũng cho rằng, mobile money là một dạng tiền điện tử, trong đó các đàm phán trả tiền và nguồn vốn được tiến hành trên điện thoại di động, có thể trực tiếp hoặc ko trực tiếp gắn với tài khoản nhà băng.

hai. Quy định về tiền điện tử tại Việt Nam

Tại Việt Nam, hiện nay vẫn chưa có một văn bản pháp lý nào quy định khái niệm tiền điện tử. Tuy vậy, 1 số văn bản đã quy định các dạng thức của tiền điện tử gồm ví điện tử, thẻ trả trước… như tại Luật nhà băng Nhà nước (2010), Luật những tổ chức tài chính (2010), Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về trả tiền ko dùng tiền mặt và Nghị định số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung 1 vài điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP, Thông tư số 19/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ nhà băng (được sửa đổi bởi Thông tư số 26/2017/TT-NHNN). Hiện nay, Dự thảo Nghị định quy định về trả tiền ko sử dụng tiền mặt sửa đổi đã hợp nhất đưa ra khái niệm rõ ràng về tiền điện tử:“Tiền điện tử là trị giá tiền tệ lưu trữ trên những phương tiện điện tử được trả trước bởi quý khách cho ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty sản xuất dịch vụ trung gian thanh toán để thực hiện giao dịch thanh toán và được bảo đảm trị giá tương ứng tại nhà băng, bao gồm: thẻ trả trước, ví điện tử, tiền di động”.

So sánh với những khái niệm trên toàn cầu, có thể thấy định nghĩa trong dự thảo khá phù hợp và có phần dễ hiểu, rõ ràng và dễ phân biệt hơn. Quan yếu hơn là việc thống nhất đưa cả 3 loại hình tiền điện tử vào văn bản pháp lý không những giúp dừng rõ ràng khuôn khổ của tiền điện tử mà còn giúp công tác điều hành được thống nhất về một mối lái là NHNN, từ đó lấp được lỗ hổng trong công tác điều hành đối với mobile money hiện vẫn đang để trống.

đồng thời, các quy định trong dự thảo liên quan đến công ty phi ngân hàng cũng giúp phân biệt rõ đơn vị phát hành tiền điện tử hợp pháp (được cấp phép, giám sát hoạt động) với đơn vị hoạt động không phép, phạm pháp. Qua đấy, giúp phân biệt rõ giữa tiền điện tử “hợp pháp” với tiền ảo, tiền điện tử “bất hợp pháp”, giúp những cơ quan có thẩm quyền trong ngăn ngừa các hành vi tù nhân trong ngành nghề này vốn dĩ diễn biến phức tạp thời kì qua.



Nắm bắt xu thế, cập nhật thông tin về mql5 tại Việt Nam