Hiện nay các loại bóng đèn compact đã có bước tiến về kỹ thuật là tiết kiệm điện đến 80%, hữu hiệu trong ứng dụng chiếu sáng. Nhưng các nhà sản xuất còn cải tiến hơn nữa với các giải pháp mới, công nghệ mới để cho ra những sản phẩm nâng cao độ phát sáng, tốt hơn cho mắt, tiết kiệm năng lượng hơn nữa và có tuổi thọ cao hơn gấp nhiều lần.

Đèn sử dụng mạch biến tần

Cũng sử dụng bóng đèn huỳnh quang, compact cho các loại đèn nhưng Panasonic ứng dụng mạch điện có biến tần (inverter) để thay thế cho tăngphô từ (ballast – chấn lưu) truyền thống. Nhờ đó, dòng điện xoay chiều có tần số thông thường 50Hz được tăng lên đến 55.000Hz, giảm thiểu tối đa những rung động hình sin của ánh sáng gây mỏi mắt, bật sáng nhanh, ánh sáng không nhấp nháy. Các loại đèn bàn đọc sách, học... sử dụng thiết bị biến tần này sẽ dễ chịu cho mắt. Và tuổi thọ của đèn huỳnh quang sử dụng chấn lưu điện tử tích hợp với mạch biến tần “sẽ cao hơn gấp 6 – 7,5 lần so với các loại đèn thông thường”, ông Lê Tiến Phước, kinh doanh dự án công ty Phước Thạnh – nhà phân phối chính của Panasonic nói.

Theo nghiên cứu của nhà sản xuất, một bộ đèn hai bóng huỳnh quang thông thường, công suất 88W thì cho độ chiếu sáng 5.000lm (lumen). Nhưng một bộ đèn tương tự sử dụng chấn lưu điện tử tích hợp mạch điện biến tần và bóng chất lượng cao của Panasonic thì công suất 93W và độ chiếu sáng nâng lên 9.900lm. Như vậy, có biến tần, công suất cao hơn 6% nhưng độ phát sáng nâng lên 98%; hiệu quả gần gấp đôi.

Những cải tiến quanh đèn tiết kiệm điện compact

Đèn compact của Megaman (công nghệ Đức) nhờ sử dụng hạt amalgam như một viên bi có thuỷ ngân dạng rắn nên lâu bay hơi, cho tuổi thọ cao hơn; so với đèn compact dạng thường, sử dụng thuỷ ngân dạng lỏng bay hơi nhanh. Bên cạnh đó Megaman có công nghệ ống lạnh nằm trong đèn với nhiệm vụ tuần hoàn lượng thuỷ ngân trong bóng – tức thu hồi lại thuỷ ngân bay hơi. Thêm vào, công nghệ ingenium – sử dụng một con IC thay cho các linh kiện điện tử nhỏ bên trong nên bóng sản xuất nhỏ hơn “đồng thời cho độ sáng cao hơn 7% và kéo dài tuổi thọ từ 6.000 – 8.000 giờ của bóng tiết kiệm điện thông thường lên 8.000 – 15.000 giờ”, ông Trần Thế Đức, phó giám đốc công ty Megaman nói. Về hiệu quả tiết kiệm điện, đèn compact Megaman 15W có độ phát sáng tương đương với đèn dây tóc 75W.

Dạng đèn này còn có công nghệ phủ ngoài bóng lớp silicon để thay đổi màu sắc, làm cho ánh sáng dễ chịu hơn, không bị choá và khi vỡ, miểng cũng không rơi tung toé. Ngoài ra, đuôi đèn làm bằng nhựa mạ niken để không bị oxít hoá, gỉ sét, thuận lợi ở những vùng biển và nhiều chất liệu tái chế được, tương thích với việc bảo vệ môi trường.

Led – đèn của tương lai

Led (Light emitting diode) là đèn điốt phát quang, phát ra ánh sáng hay tia hồng ngoại. Led cấu tạo từ một khối bán dẫn mang điện tích dương ghép với một khối bán dẫn khác chứa các điện tử tự do. Các điện tử này có xu hướng kết hợp nhau tạo thành các nguyên tử trung hoà. Quá trình này có thể giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng hay các bức xạ điện từ có bước sóng gần đó. Tuỳ theo mức năng lượng giải phóng cao hay thấp mà bước sóng ánh sáng phát ra khác nhau – tức màu sắc của đèn Led khác nhau.

Ưu điểm chính của đèn Led là rất ít tiêu hao năng lượng, không toả nóng “và tuổi thọ hầu như không giới hạn”, ông Bùi Đức Thắng, giám đốc công ty Kiến Trúc Trẻ nói. Các bóng thường thấy như néon, halogen... đều cần điện thế từ 110 – 220V mới cháy sáng được, trong khi đèn Led trắng chỉ cần 3 – 24V để phát sáng. Đèn không sử dụng nguồn điện xoay chiều 220V thông thường mà chỉ sử dụng dòng điện một chiều nên thường phải có bộ lọc và bộ điều khiển đi kèm. Thường một bóng Led nhỏ chỉ 1W, sáu bóng này chụm lại có thể chiếu sáng rõ trực diện trên mặt bàn làm việc. Tuổi thọ của đèn có thể đạt tới 100.000 giờ hoạt động trong phòng thí nghiệm, trong thực tế có thể đạt đến 60.000 giờ chiếu sáng. Tuy nhiên, đó chỉ là độ bền của hạt, nếu tính nguyên bộ đèn Led thì tuổi thọ đạt khoảng 30.000 giờ. So với các loại đèn khác chỉ trong vòng 10.000 giờ trở lại thì đèn Led cũng đã vào hạng “thất thập cổ lai hy...” Đèn Led được sử dụng nhiều trong trang trí kiến trúc, chiếu tập trung, chiếu sáng những sản phẩm trưng bày...

Ánh sáng của đèn Led có màu sắc phụ thuộc vào chất liệu làm ra nó. Ví dụ, màu đỏ làm từ các thành phần hoá học như nhôm, gali, asen; do vậy mà đèn Led có thể tạo được nhiều màu sắc. Đặc điểm ứng dụng đa dạng, đèn có màu sáng trắng hiển thị trong các thiết bị điện tử, đèn quảng cáo, trang trí, thắp sáng, đèn giao thông... Đèn Led phát ra tia hồng ngoại được dùng trong các thiết bị điều khiển từ xa, cho đồ điện dân dụng... Tựu trung đèn led có nhiều ứng dụng rộng rãi mà đèn huỳnh quang không làm được như đèn xe, đèn đường, đèn hầm mỏ, điện thoại cầm tay... Hiện có những cải tiến cao hơn về công nghệ sản xuất đèn Led là ra đời đèn OLED – điốt phát sáng hữu cơ – loại đèn Led có chứa carbon này còn tiêu thụ ít điện năng hơn Led đang phổ biến. Oled được dùng làm nguồn sáng toả.

Megaman vừa đưa ra thị trường các loại đèn Led tiêu thụ điện thấp, thay thế cho bóng halogen. Đèn Led này gồm một tổ hợp chip Led (nhiều hạt kết hợp lại) với công nghệ thanh tản nhiệt nhanh TCH (thermal conductive highway) có độ phát sáng cao gấp ba lần so với các loại đèn Led khác có cùng công suất.

(Theo SGTT)