Trong bối cảnh nền kinh tế vĩ mô đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, bất động sản (BĐS) 2013 tiếp tục ảm đạm.
Thách thức lớn nhất: Vẫn hàng tồn kho
Năm 2012 dần khép lại bằng bức tranh ảm đạm của thị trường bất động
sản đóng băng, hầu hết các phân khúc như căn hộ chung cư, trung tâm
thương mại, văn phòng cho thuê, đất nền biệt thự đều giảm giá, sức mua
và lượng giao dịch, tồn kho lớn, nhiều nhà đầu tư gặp khó khăn gay gắt
về tài chính.
Theo ông Nguyễn Thành Mai, Tổng thư ký HHBĐS Việt Nam, chỉ tính riêng
phân khúc căn hộ, tính đến cuối quý 3/2012, tổng số căn hộ để bán chào
ra thị trường sơ cấp tại Hà Nội khoảng 111.500 căn, tại TP.HCM là khoảng
95.000 căn. Tuy nhiên, sự hấp thụ của thị trường rất yếu, cho cả 2 thị
trường khoảng 5 - 7% tổng nguồn cung.
Bất động sản là một trong những ngành hàng có mức giảm điểm mạnh nhất
trên sàn chứng khoán, hiệu quả kinh doanh thấp nhất. Xét trong nhóm 12
DN BĐS niêm yết có kết quả kinh doanh tốt trong Quý IV/2011 thì tại thời
điểm Quý II/2012, hệ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) sụt giảm từ
25,2 về mức 7,9%. Tác động 2 chiều của thị trường bất động sản đến kinh
tế vĩ mô là vô cùng lớn.
BĐS đang đối mặt với vấn đề hàng tồn kho quá lớn, DN rất khó có khả năng
vực dậy, kéo theo đó là sự sụt giảm của nhiều ngành sản xuất. Nợ xấu
đang rất cao cản trở việc tiếp cận nguồn tín dụng mới, và DN cũng như
sản xuất liên quan không có nguồn vốn mới để tái cơ cấu, tiếp tục duy
trì hoạt động kinh doanh. Nguồn vốn tín dụng là ngắn hạn chưa có công cụ
tài chính trung và dài hạn cho thị trường BĐS. Bức tranh của thị trường
năm 2013 được dự báo là chưa có tín hiệu đi lên.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS Thành phố Hồ Chí Minh cho
biết, các DN hầu hết bị thu lỗ, có DN đứng trước nguy cơ phá sản vì
không trả được lãi vay, nợ vay, không thể cơ cấu lại nợ đến hạn, quá
hạn, hàng tồn kho rất lớn không bán được và xuất hiện trên diện rộng
tình trạng dở dang và sụt giảm.
Theo Nguyễn Văn Hiệp, chủ tịch GP Invest, hiện nay là giai đoạn khó
khăn nhất, DN đang phải cầm cự để tự nuôi sống mình. Là một trong những
chủ đầu tư lớn nhưng DN của ông cũng đang đứng trước những khó khăn từ
phía sức mua giảm, có dự án buộc phải tạm dừng để chờ nghe ngóng thị
trường.
Hết 2013 mới hy vọng phục hồi
Ông Nguyễn Văn Hiệp, Công ty GP - Invest nhận định, phải đến giữa năm
2013, hệ thống ngân hàng mới được tái cấu trúc xong nên thời điểm đó
mới tạo hy vọng cho thị trường BĐS, ít nhất cuối năm 2013 may ra thị
trường mới có thể phục hồi.
Ông Hiệp phân tích, dòng tiền của BĐS cũng giống như mạch máu trong
cơ thể. Dòng tiền được tạo ra từ phía ngân hàng nên điều quan trọng hiện
nay chính là việc cơ cấu lại ngân hàng. Sau khi xử lý xong ngân hàng,
thị trường BĐS mới có thể phục hồi được.
Theo đại diện Cushman Wakefield, ông Leon Cheneval, BĐS năm 2013 cũng
giống năm 2012, theo đó BĐS để bán vẫn chưa thể hồi phục bởi sai lầm
của nhà đầu tư chạy theo xu hướng đám đông thay vì nhu cầu khiến cho cái
thị trường cần lại không có. Còn theo khảo sát của CBRE, có tới 90%
người mua nhà có quan ngại về kinh tế, nghĩa là họ sẽ dùng tiền tiết
kiệm để đầu tư sang vàng, còn đối với BĐS, nếu có thì họ sẽ mua những
căn hộ có diện tích nhỏ tầm 50 m2.
PGS. Tiến Sĩ Bùi Tất Thắng, Viện Chiến lược phát triển cho rằng, để
giải cứu thị trường là cần thiết nhưng phải làm từ từ, không thể ngay
lập tức được. Kinh tế năm 2013 không dễ dự báo nếu chỉ căn cứ trên những
diễn biến tình hình thực tế của năm 2012 và các yếu tố tác động khác sẽ
diễn ra trong thời gian tới. Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng có thể tác
động mạnh đến hành vi tiêu dùng và đầu tư xã hội.
Ông Thắng hy vọng, hiện nay nếu biết xử lý tốt lượng kiều hối và
lượng vàng trong dân, đây có thể là một cứu cánh đối với thời điểm hiện
nay.
Giải quyết vấn đền nguồn vốn, ông Nguyễn Thành Mai, Tổng thư ký Hiệp
hội BĐS Việt Nam kiến nghị, cần phải có công cụ hiệu quả để xử lý nợ xấu
ngân hàng giải thoát cho doanh nghiệp và ngân hàng. Đây là việc cấp
bách không thể tiếp tục chần chừ. Các ngân hàng thương mại nghiên cứu
việc tăng cường cho vay tiêu dùng cá nhân, đặc biệt mua nhà, xây nhà ở
với các chính sách vốn trung và dài hạn, ưu đãi lãi suất tháp và ổn định
trong nhiều năm.
ÔngTrần Văn Tần, Vụ Tín dụng cho biết, để thị trường "ấm" lên từ phía
ngân hàng cần giải quyết bài toán kỳ hạn của vốn đầu tư cho BĐS. Nhu
cầu vốn cho các nhà đầu tư và người mua nhà trên thị trường thường có
thời hạn dài, trong khi đó ngân hàng lại thiếu các nguồn vốn dài hạn, do
đó cần có những công cụ tài chính để chuyển các khoản vốn tài trợ ngắn
hạn thành vốn trung dài hạn.
Trong năm 2013, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục đầu tư vốn cho vay đối
với nhà ở cho các đối tượng xã hội, các công trình sắp hoàn thành hoặc
đang triển khai đúng tiến độ để sớm đưa sản phẩm ra thị trường. Kiểm
soát chặt chẽ đối với các dự án thuộc phân khúc thị trường không phù hợp
và đang gặp khó khăn, như các dự án nhà ở cao cấp, văn phòng cho
thuê...
Thị trường bất động sản năm 2013 vẫn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bản
thân các DN không chỉ trông chờ vào chính sách mà phải tự cứu lấy mình
bằng tái cơ cấu, hoặc rời bỏ thị trường. "Triển vọng thị trường BĐS 2013
vẫn đang trong tình trạng tất cả đều chờ đợi. Mặc dù vậy, thị trường
vẫn có những điểm sáng nếu doanh nghiệp có sự điều chỉnh, tập trung vào
phân khúc bình dân, giá thấp, diện tích nhỏ thì chắc chắn sẽ thành
công", bà Đỗ Thu Hằng, đại diện Savills Việt Nam nhận định.
(Theo VEF) |