Ngày 16/7, Bộ Xây dựng đã tổ chức thẩm định Quy hoạch giao thông vận tải (GTVT) Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây là đồ án nhằm cụ thể hóa định hướng quy hoạch GTVT trong quy hoạch chung (QHC) xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và là cơ sở cho việc lập dự án đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn TP.

GTVT Hà Nội mất cân đối về cơ cấu phương tiện

Qua phân tích hiện trạng GTVT Hà Nội của TCty Tư vấn thiết kết GTVT (TEDI) - đơn vị tư vấn lập đồ án (ĐA) - cho thấy, Hà Nội đang bị mất cân đối về cơ cấu phương tiện, thị phần giao thông, với 97% là giao thông đường bộ. Vận tải công cộng quá yếu, trong nội đô chỉ đáp ứng được 10%. Hệ thống đường đã quá tải để phát triển thị phần giao thông xe buýt. Cảng hàng không cũng bị quá tải…

Theo tư vấn TEDI, đến năm 2020, nhiều khả năng thị phần giao thông công cộng (GTCC) của Hà Nội chỉ đạt được 25%, thấp hơn so với QHC (mức QHC là từ 35 - 45%). Vì vậy, TEDI kiến nghị, trong QH GTVT sẽ điều chỉnh thị phần GTCC thành mức từ 30 - 35% cho giai đoạn 2020, bởi để đạt được thị phần giao thông theo QHC vùng Thủ đô là một bài toán rất khó giải quyết trong tình hình phát triển đô thị và tiến độ dự kiến xây dựng của các dự án đường sắt đô thị đang được triển khai, cũng như khả năng phát triển của mạng lưới xe buýt hiện nay. Tuy nhiên, tổng thị phần GTCC tại các mốc năm 2030 và sau năm 2030 không đổi so với QHC, với tỷ lệ tương ứng là 50 - 55% và 65 - 70%.

Theo QH, đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội sẽ có một mạng lưới giao thông hoàn chỉnh, có mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ với các QH khác, đặc biệt là QH xây dựng đô thị để đảm bảo tỷ lệ đất giao thông khu vực đô thị trung tâm chiếm 20 - 26% đất xây dựng đô thị, đô thị vệ tinh chiếm 18 - 23% và các thị trấn chiếm 16 - 20%. Chỉ tiêu về mật độ mạng lưới GTCC cũng phải đạt từ 2 - 2,5 km/km2 và diện tích đất cho giao thông tĩnh đạt 3 - 4% diện tích đất xây dựng đô thị.

Dự kiến, tổng nguồn vốn để đầu tư hệ thống GTVT Hà Nội theo tính toán của TEDI là khoảng 50 tỷ USD. Ông Phạm Hữu Sơn - Tổng giám đốc TEDI cho rằng: Đây là nhu cầu tối thiểu để xây dựng mạng lưới GTVT Hà Nội.

Cần khoảng 50 tỷ USD đầu tư hệ thống GTVT Hà Nội

Theo đánh giá của các chuyên gia phản biện và các nhà khoa học, đây là một ĐA rất khó, liên quan đến vấn đề lớn và đến nhiều lĩnh vực. Tư vấn đã làm một cách công phu, khoa học, đánh giá hiện trạng tốt, đưa ra được hướng, giải pháp thực hiện. Các chuyên gia cũng nhất trí cao việc giảm tỷ lệ GTCC so với QHC để phù hợp với thực trạng.

Tuy nhiên, theo PGS.TS Vũ Thị Vinh, nguồn vốn để đầu tư mạng lưới GTVT cho Hà Nội đến năm 2030 là rất lớn nên trong ĐA cần nêu rõ hơn giải pháp để huy động nguồn lực, nếu không ĐA sẽ trở thành QH treo. Đồng thời, ĐA cần gắn QH giao thông đô thị với QH giao thông nông thôn mới và kết nối với giao thông đô thị trong tương lai. Đây cũng là vấn đề mà nhiều chuyên gia trong Hội đồng thẩm định đề nghị tư vấn cần có những định hướng cụ thể, vì Hà Nội là một vùng rất đặc thù, có tỷ lệ đô thị hóa cao.

Theo một chuyên gia Bộ GTVT, Hà Nội cần có đường xuyên tâm trục Bắc - Nam, Đông - Tây (hiện đã có nhưng còn sơ sài). Hai trục này là trọng tâm giải quyết ách tắc cho trung tâm và đường vành đai. Đối với đường sắt, nên xây dựng ga hành khách trung tâm, theo hướng mà các đô thị hiện đại đang làm. Việc xây dựng đường sắt vành đai là rất tốn kém nên cần xem xét lại, đường sắt vành đai dùng vào việc gì, trong QH cần nói rõ.

Chủ tịch Hội đồng thẩm định, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh đánh giá cao kết quả mà ĐA đã đạt được. Theo Thứ trưởng, ĐA được nghiên cứu kỹ, công phu, nghiêm túc, bám sát với nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và có bổ sung theo chỉ đạo của Chính phủ trong quá trình nghiên cứu thực hiện ĐA. Thứ trưởng nhận định: Về cơ bản ĐA thống nhất với QHC Hà Nội nên rất thuận lợi khi triển khai. Hà Nội cần chỉ đạo cơ quan tư vấn hoàn thiện sớm và có tờ trình để làm rõ một số nội dung.

Thứ trưởng yêu cầu tư vấn đưa ra một số nguyên tắc và định hướng phát triển giao thông đô thị và giao thông nông thôn để kết nối giao thông hai khu vực này vì Hà Nội có đặc thù riêng, với tỷ lệ đô thị hóa cao và gần như QH đô thị đã phủ lên QH nông thôn. Ngoài ra, TEDI cũng cần có bảng biểu, trong đó đề xuất những nội dung theo QHC và những nội dung điều chỉnh, liên quan đến nội dung thay đổi.

Thứ trưởng đề nghị tư vấn cần lưu ý đến việc rà soát việc sử dụng đất cho giao thông, thẳng thắn đánh giá hiện trạng, bởi thực tế, khung giao thông mới đang nghiên cứu, nhưng có những ĐA chi tiết đã làm. Đồng thời, tư vấn cần đưa ra giải pháp thực hiện quản lý QH. Thứ trưởng nhận định: Để thực hiện QH thành công, cần có sự ràng buộc ngay trong ĐA.

(Theo baoxaydung)