Tôi làm nhà từ đầu năm đến nay gần xong. Quá trình xây cất tôi rất cẩn trọng về phong thuỷ, đổ tấm nào cũng xem ngày giờ, mọi việc cũng tạm suôn sẻ. Đến phần hoàn thiện nội thất tôi đang phân vân, vì có người bạn nói “mưu sự tại nhân thành sự tại thiên”, kiêng cữ quá là cưỡng lại quy luật tự nhiên, nếu vận hạn xấu thì khó thay đổi. Do đó tôi tính dọn vào ở luôn cho được ngày tốt rồi từ từ sẽ chọn đồ nội thất sau. Nhưng người khác lại nói làm nhà phải hoàn thiện hết đầy đủ mới dọn vào được.

Xin hỏi quý báo những vấn đề này nên hiểu thế nào và có những kiêng kỵ gì về phong thuỷ khi hoàn thiện nhà không?

(Phạm Tấn Trung, P. Bình Trưng Tây, Q.2, TP.HCM)

Trước tiên cần xác định rõ về vấn đề thời điểm và kiêng kỵ trong xây nhà. Nhiều gia chủ xem ngày giờ dày đặc mọi công đoạn khi làm nhà, thực ra là không cần thiết. Theo các kiêng kỵ của dân gian và tư liệu phong thuỷ chính thống thì chỉ cần xem xét ngày giờ khởi công và nhập trạch (đầu và cuối) là đủ. Phần còn lại hãy để nhà thầu, đội thợ tuỳ cơ ứng biến, miễn sao hợp với tiến độ đề ra, thuận thời tiết khí hậu, đảm bảo kỹ thuật. Chứ nếu vì ngày giờ tốt mà đúc bêtông lúc nửa đêm, đào móng hôm trời mưa hoặc lợp mái ngày sấm chớp thì không hợp lý, thiếu khoa học, vi phạm an toàn lao động nữa.

Tiếp theo là vấn đề hoàn thiện mức nào thì dọn vào ở, và nếu nhà chưa xong phần nội thất thì có phải là phạm phong thuỷ chăng? Lần ngược lại lịch sử văn hoá ăn ở truyền thống của dân tộc ta sẽ thấy ngôi nhà thời xưa hầu như không tách phần thô và phần hoàn thiện. Nhà bằng khung gỗ là chính, có bổ sung thêm gạch, đá hay ngói... nói chung là các chất liệu tự nhiên và thô mộc, nên hầu như khi cất nóc (lợp mái) xong là nhà đã xong, có thể dọn đồ vào ở, và giữa các ngôi nhà cùng một địa phương nói chung không có sự khác biệt đồ đạc gì nhiều (trừ nhà thuộc dạng dinh thự cầu kỳ hay cung điện vua chúa). Thời nay, tuỳ tiện nghi đa dạng nhưng tính thuần nhất về không gian và vật liệu không như thuở trước, nhà làm xong mà thiếu đồ đạc, thiết bị thì sẽ khó sinh hoạt thoải mái. Do vậy đa phần gia chủ đều muốn làm cho bằng hết các chuyện lớn nhỏ rồi mới vào ở. Nhưng cho dù nhà thiết kế và nhà thầu có chăm chút đến đâu thì ngôi nhà cuối cùng vẫn phải bàn giao cho gia chủ, và từ đây bắt đầu một tiến trình mới có liên quan chặt chẽ đến cuộc sống của người cư ngụ. “Của bền tại người”, nhà ở có an lành và hài hoà phong thuỷ hay không là nhờ vào thực tế sử dụng của gia chủ. Do vậy, hoàn thiện nhà ở nên lưu tâm hai chữ: nhẫn và khiêm.

Nhẫn là sự nhẫn nhịn, không hơn đua tranh giành với láng giềng và môi trường chung quanh, biết bền bỉ tạo dựng nơi ăn chốn ở hài hoà, không nóng vội. Kinh nghiệm về nhẫn có khá nhiều, ví dụ như làm xong nhà chưa nên vào ở ngay (vì vật liệu đang còn mới, có một số chất độc phải một thời gian sau mới bay hết), hoặc chọn tranh ảnh và vật dụng không nên theo lối lấp đầy cho xong. Cần kiên trì chọn lựa những vật dụng phù hợp với không gian sống của mình, nên đòi hỏi thời gian “chung sống” đủ lâu thì mới vỡ lẽ ra nhiều điều mà ngay cả thiết kế nội thất rất chi tiết cũng không thể lường hết được.

Còn chữ khiêm thể hiện qua sự nhún nhường, tránh phô trương hình thức mà tập trung cho nội dung của góc sống riêng mình, không chịu sự chi phối của bên ngoài mà cũng không đối nghịch với ngoại cảnh. Ta có thể thấy ngôi nhà truyền thống của cha ông ít đặt nặng đến vấn đề “mặt tiền” như hiện nay mà chủ trương hài hoà thiên nhiên, đồng bộ với cảnh quan của cả cộng đồng chung quanh. Đây là điều mà chúng ta cần suy nghĩ bởi hiện nay đang còn rất nhiều gia chủ muốn phô trương mặt tiền, chạy theo hình thức bên ngoài mà thiếu quan tâm đến các giá trị cộng đồng, xâm hại vào cảnh quan chung.

Về mua sắm đồ nội thất, phong thuỷ xác định nên tránh chi phí tốn kém vào những vật dụng trang trí đắt tiền nhưng bố trí thiếu phù hợp, cụ thể như một vài vấn đề thường gặp sau:

– Treo gương không đúng cách: gương (kính thuỷ) hướng vào giường ngủ, vào bàn làm việc, vào các không gian riêng tư trong khi mục đích chính của gương là để phản chiếu xung sát, nhà ở không phải là tiệm vàng hay tiệm hớt tóc.

– Dùng tranh, ảnh, tượng không phù hợp: quá nhiều kích cỡ, chủ đề lộn xộn, không phân biệt chính phụ, nội dung tranh ảnh gây tác động tâm lý xấu.

– Vật dụng thiếu tương thích: vật dụng có thể đắt tiền nhưng lại không phù hợp như đặt quá nhiều máy móc thiết bị trong không gian ngủ, để xe cộ lẫn vào nơi sinh hoạt.

– Dùng đèn sai lệch: đèn là nguồn năng lượng dương cho ban đêm, nếu không đủ sáng hoặc ngược lại, thừa sáng, sẽ ảnh hưởng đến thị giác và tâm lý người cư ngụ. Một số nhà ở thiết kế đèn theo phong cách quán xá hoặc gallery, không phù hợp với sinh hoạt hàng ngày.

Tóm lại, biết kiêng kỵ đúng và đủ, không thái quá trong làm nhà cũng giống như biết phòng bệnh, sinh hoạt, ăn uống điều độ. Khi hiểu rõ nhu cầu bản thân và gia đình thì không phải lo ngại trước các truyền tụng thiếu cơ sở, tự chọn lựa được cách thức làm nhà hợp với bản thân và gia đình.

(THS.KTS HÀ ANH TUẤN - SGTT)